ΠΤΩΣΗ ΑΞΙΩΝ Ή ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΣΕ ΕΝΑ ΝΕΟ ΑΞΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ;
Ν.Π.
Πολλοί στοχαστές, κοινωνιολόγοι και πολίτες υποστηρίζουν ότι στη Δύση υπάρχει κρίση αξιών.
Η έμφαση στην προσωπική ελευθερία και αυτοπραγμάτωση, ψευδεπίγραφα όμως καθώς ο καπιταλισμός ως σύστημα αξιών, ηθικής και συμπεριφοράς τα έχει υπονομεύσει, στρέφοντας την πυξίδα του πολίτη προς τον καταναλωτισμό.
Το αποτέλεσμα είναι να δέχονται απανωτά πλήγματα η κοινωνική συνοχή, η κοινότητα και η ευθύνη προς τον άλλον.
Οικογένεια, σχολείο και κοινότητα έχουν χάσει τον ρόλο τους ως σταθεροί φορείς αξιών και άρα αναζητούνται υποκατάστατα για να εκπληρώσουν τον δικό τους ρόλο.
Η ιδέα ότι «όλα είναι υποκειμενικά» δημιουργεί ένα πεδίο όπου δύσκολα συμφωνείται τι είναι καλό, σωστό ή δίκαιο. Αυτό οδηγεί σε ηθική ασάφεια και δυσκολία λήψης συλλογικών αποφάσεων.
Ο καταναλωτισμός, η εμμονή με το χρήμα και η συναισθηματική “ευκολία” θεωρούνται σημάδια ότι αξίες όπως το μέτρο, η εγκράτεια, η πνευματική καλλιέργεια και η αλληλεγγύη έχουν υποχωρήσει.
Η ψηφιακή ζωή αλλάζει τον τρόπο που σχετιζόμαστε, συζητάμε και καταλαβαίνουμε τον κόσμο, συχνά σε βάρος της ενσυναίσθησης και της αληθινής επικοινωνίας.
Παρ’ όλα αυτά, η ευαισθησία κάποιων κοινωνικών ομάδων για τα ανθρώπινα δικαιώματα, τις μειονότητες και το περιβάλλον έχει αυξηθεί. Οι αξίες τίθενται υπό αμφισβήτηση, καταρρέουν, όμως, ίσως ζούμε σε μια μετάβαση προς την αναζήτηση νέου αξιακού πλαισίου.
Ναι, μπορεί να μιλήσει κανείς για «κρίση αξιών», αλλά όχι με την έννοια του κενού. Πρόκειται μάλλον για μια μεταβατική φάση όπου παλιές σταθερότητες φθίνουν και νέες αξίες δεν έχουν ακόμα σταθεροποιηθεί.